Kern van het gedragsmodel dat Lentiz nu hanteert, is ‘ziekte overkomt je, maar verzuim is een keuze’. “Daarmee kun je mensen perspectief bieden”, zegt Krudop. Wie een fysieke of mentale beperking heeft, wordt altijd uitgenodigd voor een gesprek met de leidinggevende. Samen kijken ze hoe de afwezigheid beperkt kan worden.
Balans
‘Welkom met klachten’ heet dat in de nieuwe aanpak. Want om de omslag kracht bij te zetten, zijn nieuwe woorden en begrippen geïntroduceerd. “Kies je bij een cultuurverandering een nieuwe terminologie, dan weet iedereen dat je met elkaar echt een andere kant op gaat”, licht ’t Lam toe. Een van die termen is ‘goed werknemerschap’. “Als je het nieuwe verzuimbeleid toelicht en zegt: we gaan de balans herstellen tussen goed werkgeverschap en goed werknemerschap, snapt iedereen wat je bedoelt”, aldus Krudop. “Het benoemen en erkennen van situaties geeft ruimte.” Via workshops en voorlichting is het model eerst op alle niveaus mondeling toegelicht. Daarna is een toelichting geschreven in het personeelshandboek en naar behoefte wordt nog altijd tijd genomen voor uitleg. ’t Lam: “De gestructureerde aandacht voor het begeleiden van medewerkers beviel de MR. En omdat voor iedereen duidelijk is vanuit welk gedachtegoed de begeleiding van verzuim gebeurt, is de weerstand die sommige leidinggevenden verwachtten uitgebleven.”
Andere capaciteiten
Dat de nieuwe woorden werken, illustreren ’t Lam en Krudop met het voorbeeld van een 53-jarige gymdocent. “Hij was al drie jaar ziek in verband met heftige beenproblemen. In het eerste jaar kon hij nog opgehaald worden en zijn gymlessen geven door stagiaires te begeleiden. Daarna werd het moeilijker door vele, niet altijd gelukte, operaties. De laatste negen maanden kon hij zijn huis zelfs niet uit en dus ook nooit meer zijn beroep uitoefenen. Afkeuren en afscheid nemen had gekund. Alleen vergaten we, dat de man ongetwijfeld nog andere capaciteiten had. Toen de directeur bij hem thuis kwam voor een gesprek (‘welkom met klachten’) bleek dat hij de situatie zelf ook heel vervelend vond. We deden een beroep op hem om zelf na te denken en vroegen: Wat wil je worden als je wordt afgekeurd?” Na een begeleidingstraject kon hij aan het werk als organisator van buitenschoolse (sport)activiteiten binnen een samenwerkingsproject van Lentiz, gemeente Schiedam en sportverenigingen. Nu hij pijnvrij is combineert hij dat zelfs weer met een functie als docent brede school.
Openheid
“Dat de vraag ‘Wat wil je en op welke punten heb je onze ondersteuning nodig?’ werkelijk betekenis heeft, wordt inmiddels in de organisatie herkend”, zegt Krudop. “Medewerkers begrijpen dat wij – tenzij iemand ons overvraagt – een oplossing faciliteren.” ’t Lam: “Bovendien ontdekken leidinggevenden in de verzuimgesprekken, dat medewerkers in openheid op dingen aanspreken niet als bedreigend wordt ervaren, maar eerder als prettig. Dat heeft ook een spin off naar gesprekken over taakverdeling en beoordelingen.”
