Ingrid Terraneo: “Het verschil tussen de professionele dialoog en gewoon een goed gesprek is dat je blijft zoeken naar mogelijkheden om elkaar beter te begrijpen: hoe krijg ik jouw belangstelling, hoe kan ik je mee krijgen? Dat klinkt misschien soft maar ik moet tot mijn verbazing zeggen dat het echt werkt.”
Ingrid Tjio: “Het is een kwestie van open vragen blijven stellen en je nieuwsgierigheid naar de ander vasthouden. Ik zie door de hele organisatie heen dat het zijn vruchten afwerpt. Zo uiten enkele docenten zich veel minder scherp. Als ze zich aan iets storen, dan vragen ze zich eerder af waarom het gebeurt in plaats van dat ze iedereen op felle toon mailen. Dat vind ik knap, want het betekent dat je eerst analyseert hoe je zelf communiceert.” Anja Blom-Donker: “Wij noemen dat eerst even inweken en voorwassen en niet direct op je doel afgaan. Ik ben me tijdens een gesprek veel meer bewust van andere ingangen. Dat gaat bijna automatisch, op het moment dat het niet vanzelf gaat, dan schakel ik terug en herinner ik me de gesprekstechnieken. Het speelt ook door in mijn benadering van de leerlingen. Ik ga niet direct in de aanval als een leerling bijvoorbeeld zijn huiswerk niet heeft gemaakt. Nu zeg ik eerder ‘ik zie dat je schrift leeg is, wat speelt er?’ Ook de leerlingen onderling leren hoe ze samen het beste uit elkaar kunnen halen door open te staan voor de mening van een ander. En ze merken dat dat veel beter werkt dan een kwaad gezicht en boze woorden, want dan gaan de deuren meestal dicht.” Ingrid Tjio: “Ik gun het ook iedereen dat ze kunnen zeggen wat ze denken. Het zou heel jammer zijn als ik nu nog via de medezeggenschapsraad zou moeten horen dat een docent ergens mee zit. Dat behoort in mijn ogen echt tot de oude cultuur en gebeurt gelukkig nog maar sporadisch op onze school.”
Vereenvoudiging
Het Regius College kent een uitgebreid systeem van ontwikkelgesprekken die ook versterkt worden door de professionele dialoog, vertelt Ingrid Tjio. “De gesprekkencyclus en functiemix zijn beleidsrijk ingevuld. Bij ontwikkelgesprekken maak je zichtbaar wat je hebt gedaan en benoemen we mensen op grond van hun potentie. We merken dat de toepassing van de professionele dialoog bijdraagt aan die gesprekken.” Anja Blom-Donker “Toen die gesprekkencyclus nog niet was ingevoerd, kon je als docent jarenlang zonder feedback of gerichte steun doorgaan. Je krijgt vooraf wel heel veel vragenlijsten toegestuurd, dat werkt remmend. Je kunt het ook eenvoudiger maken, het komt erop neer dat je nadenkt over wat je hebt gedaan en wat wilt je bereiken.” Ingrid Tjio: “We zitten nu ook in een fase om de gesprekkencyclus en andere trajecten eenvoudiger en minder bureaucratisch te maken. We hebben sommige processen door de jaren heen enorm opgetuigd en nu ze organisch met de school zijn vergroeid, is het tijd om te vereenvoudigen.”
Verantwoording nemen
Door de structurele inzet van een betere onderlinge communicatie nemen de docenten van het Regius College meer verantwoording, vindt Ingrid Tjio. “Er zijn pilots ontstaan met docenten aan het roer die deze zaken aanpakken. Dat is ook voor de directie heel spannend omdat we een stapje terug moeten doen.” Ingrid Terraneo: “Een mooi voorbeeld van de verantwoording die docenten nemen, is de samenwerking tussen de natuurkundedocenten van alle locaties. Zij hebben samen een project vormgegeven en maken ook afspraken waaraan ze zich moeten houden. Daar heeft geen enkele leidinggevende wat mee van doen gehad.”