VOION Dacapo Kees Winkelman 0986

Instrumenten

Het V-model

Veilig en vitaal werken

Een goede balans vinden tussen werk en privé
Leeftijdsbewust personeelsbeleid bestaat uit vele soorten maatregelen of randvoorwaarden die werkgevers en werknemers kunnen inzetten om ‘het werk’ beter af te stemmen met de huidige levenssituatie oftewel levensfase. Maar hoe dit praktisch aan te pakken? Waar te beginnen? Loyalis ontwikkelde het praktische V-model. Dit V-model biedt een handleiding in de te nemen stappen.

De V van verkennen
Voordat het mogelijk is om maatregelen te implementeren, is een grondige kwantitatieve en kwalitatieve analyse van de organisatie of afdeling vereist. Waarborg hierbij de privacy van de deelnemers.

Belangrijke vragen:

  • Hoe is de mate van vergrijzing
  • Hoe is de instroom? Hoe is de uitstroom?
  • Hoe ervaren werknemers de werkdruk?
  • Hoe gaat het met de gezondheid van de werknemers?
  • Hoe staat het met de beleving van de werknemers, het commitment?
  • Hoe denken de verschillende generaties over elkaar?
  • Welke (voor)oordelen bestaan er over en weer?  

De manier waarop de organisatie leeftijdsfasegevoelige elementen registreert, is bepalend voor de kwaliteit van de analyse en dus voor de kwaliteit van te nemen maatregelen! Verkennen leidt tot een beter inzicht in de organisatiebehoefte op het gebied van leeftijdsbewust personeelsbeleid.  

De V van voorlichten
Het is belangrijk dat het gehele personeel wordt betrokken bij de maatregelen. Laat het niet alleen het paradepaardje van HRM worden. En stel niet alleen de directie van de uitkomst op de hoogte. Hou de werknemers zo veel en effectief mogelijk op de hoogte. Mensen op afstand houden schept weerstand, waardoor men zich onttrekt aan veranderingen. Draagvlak is essentieel!  

De V van vitaliseren
Vitaliseren is de kern van het V-model. Werknemers moeten gemotiveerd worden, vitaal zijn en blijven. Hoe een organisatie dit aanpakt is vooral afhankelijk van de uitkomst van de verkenningsfase (de eerstgenoemde V). Zo heeft de ene organisatie behoefte aan een scholingsprogramma, terwijl een andere organisatie meer baat heeft bij een mobiliteitsprogramma, vaardigheidstrainingen of leiderschapsontwikkeling.  

De V van verlichten
Verlichten is aan de orde als vitaliseren niet meer, of onvoldoende, helpt. Deze maatregel is er op gericht de taakbelasting te beperken wat betreft tijd of inhoud. Dit kan bijvoorbeeld door uren anders inzetten, door seniorenverlof of deeltijdpensioen.

Taakverlichting is niet altijd de beste of meest eenvoudige oplossing voor een werknemer. Hij kan aanpassingsproblemen krijgen door verkorting van de werktijd, gaat minder verdienen en daalt wellicht in status bij de collega’s. Voor het slagen van verlichtende maatregelen zijn flankerende maatregelen daarom een vereiste.  

De V van vertrekken
Als alle andere V’s niet werken, is ‘vertrekken’ het laatste middel. Het is weliswaar een effectieve, maar weinig efficiënte en dure maatregel, om van een niet-functionerende werknemer af te komen. En, niet het minst belangrijk, door de dreigende tekorten op de arbeidsmarkt. Bovendien wordt het wettelijk steeds moeilijker om vertrekregelingen toe te passen.

Lees meer:
Praktische tips voor de uitvoering

Gerelateerde onderwerpen