Deel 3: de spiegel van signalen
‘Verzuim vanwege psychische klachten. Overspannen. Misschien wel ’n burnout’, zegt Chris, teamleider. ‘Het werd me allemaal te veel’, zegt Tineke, één van de teamleden. ‘Kan ons allemaal overkomen’, zegt Klaas, een ander teamlid. Een lange stilte volgt en teamleden kijken bedrukt voor zich uit. Als een docent verzuimt heeft het vele gevolgen. Overnemen van lessen, verzuimbegeleiding regelen… en het kan ook tot angst in de rest van het docententeam leiden.
De signalen op een rij
En is dat eigenlijk zo? Kan het iedereen overkomen? Of kan iemand die last krijgt van werkdruk overspannenheid en verzuim tóch nog voorkomen? Vaak wel, volgens de methode van Voortgezet Werkplezier. De werkvorm ‘signalenspel’ is bij uitstek geschikt om werknemers bewust te maken van hun eigen signalen van werkdruk én van die van hun collega’s. In de werkvorm werken kleine groepjes werknemers die regelmatig met elkaar samenwerken met een signalenchecklist. Ze benoemen bij elkaar welke signalen ze wel eens bij hebben gezien of zouden verwachten. De werkvorm blijft luchtig en speels. Ieder kiest zelf hoe open hij over zichzelf vertelt. Maar ondanks het feit dat er niets hoeft…of misschien juist daardoor, blijken werknemers vaak bereid om open en leergierig met het onderwerp om te gaan.
Van angst naar bewuste rust
Ook het team van Chris, Tineke en Klaas speelt het signalenspel. Bij de uitleg zijn er vragende en sceptische blikken, maar al gauw zijn er aan de ronde tafeltjes met groepjes docenten goede gesprekken aan de gang. Aan diverse tafeltjes wordt gelachen en stoelen worden verschoven om elkaar goed te zien en te horen. Alle docenten zijn aan hun tafeltje een rondje ‘in de hoofdrol’, horen van hun collega’s welke signalen ze denken dat bij hen passen en geven daar een reactie op. Plenair wisselen de docenten uit wat ze ervan vonden. ‘Ik schrok ervan’, zegt Klaas, ‘ze kennen me een stuk beter dan ik dacht en ik had niet verwacht dat ik zoveel liet zien’. ‘Ik vond het fijn om te merken dat mijn collega’s me zo goed kennen’, zegt Tineke. Twee weken later blikt Chris terug op de workshop. ‘Er is een stuk meer rust in het team’, vertelt hij. ‘En het lijkt wel alsof de teamleden een nieuwe taal hebben gevonden, ze spreken nu heel open over signalen met elkaar’.
