Het Nederlandse arbeidsongeschiktheidsstelsel staat op het punt ingrijpend te veranderen. Recentelijk heeft de Onafhankelijke Commissie Toekomst Arbeidsongeschiktheidsstelsel (OCTAS) diverse beleidsmaatregelen voorgesteld die aanzienlijke gevolgen zullen hebben voor zowel werknemers als zelfstandigen. Dit zijn de belangrijkste voorgestelde veranderingen.
- Drempel van 35% wordt 25%:
De drempel voor arbeidsongeschiktheid wordt verlaagd van 35% naar 25%. Dit betekent dat personen met een arbeidsongeschiktheidspercentage vanaf 25% eerder in aanmerking komen voor uitkeringen en re-integratiediensten.
- Directe beoordeling bij werkhervatting:
Zodra een arbeidsongeschikte persoon weer aan het werk gaat, zal direct een beoordeling plaatsvinden om te evalueren of aanvullende ondersteuning nodig is voor een succesvolle re-integratie.
- Afschaffen duurzaamheidscriterium:
Het duurzaamheidscriterium, dat bepaalt of een arbeidsongeschiktheid blijvend is, wordt afgeschaft. Dit betekent dat de nadruk meer zal liggen op actieve re-integratie, zelfs bij mogelijk tijdelijke arbeidsongeschiktheid.
- Vereenvoudiging van uitkeringsregelingen:
Na de Langdurigheidstoeslag (LGU) zal er nog maar één uitkeringsregeling zijn in plaats van de huidige drie (IVA, LAU en Vervolguitkering). Dit vereenvoudigt het systeem en maakt het gemakkelijker te begrijpen voor alle betrokkenen.
- Aparte regeling voor zelfstandigen:
Zelfstandigen krijgen een aparte regeling met een uitkering van 70% van het wettelijk minimumloon na een wachttijd van 2 jaar. Hierdoor krijgen zelfstandigen een betere financiële bescherming bij arbeidsongeschiktheid.
- Uitbreiding van re-integratiediensten:
Re-integratiedienstverlening wordt beschikbaar gesteld voor alle arbeidsongeschikten, ongeacht hun arbeidsverleden. Dit omvat begeleiding bij het vinden van passend werk en ondersteuning bij het behouden van een baan.
- Meer samenwerking tussen professionals:
Verzekeringsartsen zullen meer gebruik maken van het oordeel van bedrijfsartsen en andere professionals in de curatieve sector om een beter beeld te krijgen van de arbeidsmogelijkheden van arbeidsongeschikte personen.
- Verbeterde gegevensuitwisseling:
Er zal worden ingezet op een betere uitwisseling van gegevens tussen verschillende instanties om een efficiëntere beoordeling en begeleiding van arbeidsongeschikte personen mogelijk te maken.
- Aanpassingen in de WIA-regeling:
Het dagloon in de WIA-regeling wordt in lijn gebracht met de berekening van WW en Ziektewet, en de bovengrens van het maatmanloon wordt vastgesteld op € 70.000,-.
- Nieuwe publieke uitvoerder re-integratiedienstverlening:
Er wordt een nieuwe publieke uitvoerder voor re-integratiedienstverlening opgericht, die samenwerkt met gemeenten, private dienstverleners en werkgevers om een effectieve ondersteuning te bieden aan arbeidsongeschikten.
Het is van belang om op te merken dat de voorgestelde veranderingen in het arbeidsongeschiktheidsstelsel kunnen bijdragen aan modernisering en vereenvoudiging. Niettemin vereisen deze aanpassingen verdere discussies en onderhandelingen voordat ze volledig geïmplementeerd kunnen worden. Bovendien zal er in de komende jaren speciale aandacht zijn voor het monitoren en evalueren van de impact van deze wijzigingen op alle betrokken partijen.
