De Werkwijzer Poortwachter is een document van het UWV, waarin staat omschreven welke stappen werkgevers, bedrijfsartsen, arbodiensten, re-integratiebedrijven dienen te nemen bij de begeleiding en re-integratie van zieke of arbeidsongeschikte werknemers. Zo is te vinden wat het UWV van de werkgever verwacht bij de re-integratie, of de werkgever voldoende inspanningen heeft verricht gedurende de re-integratie en welke gevolgen er zijn indien de inspanningen onvoldoende zijn. Maar is deze Werkwijzer Poortwachter ook een juridisch bindend document?
Nee, niet naar de letter van de wet, maar de werkwijzer geeft richting aan het handelen naar de geest van de Wet.
Onder recht verstaan we, kortgezegd, Nederlandse wet- en regelgeving, en beleidsregels van bestuursorganen. In 2020 is door de Hoge Raad geoordeeld dat de Werkwijzer Poortwachter géén recht is in de zin van bovenstaande begripsomschrijving. De Centrale Raad van Beroep heeft het nader gespecificeerd, en geeft aan dat de Werkwijzer een intern UWV-document is dat wel externe werking heeft, mede omdat UWV het document openbaar heeft gemaakt op de website. Werkgevers kunnen zich op het document beroepen vanwege de vaste gedragslijn van het UWV. Dit vloeit voort uit het rechtszekerheids- en gelijkheidsbeginsel. Een rechter is echter niet altijd gebonden aan de Werkwijzer; als er in de Werkwijzer bepalingen staan die verdergaan dan de wet, hoeft de rechter deze bepalingen niet altijd toe te passen. Of als de werkgever/UWV een eigen invulling geeft aan re-integratieverplichtingen, die niet of op andere wijze in de wet staan omschreven.
Daarnaast gelden in de onderwijssectoren de CAO VO en CAO PO. In beide cao’s is een aparte regeling opgenomen met regels omtrent ziekte (ZAVO en ZAPO). Een rechter zal de Werkwijzer Poortwachter dus niet alleen naast de wet leggen, maar ook naast de van toepassing zijnde ziekteregeling uit de cao.
Een rechter heeft dus het laatste oordeel om te bepalen of de werkgever de Nederlandse wet- en regelgeving correct heeft toegepast, en oordeelt ook over welke bepalingen (beleidsregels) toegepast dienen te worden, en welke bepalingen (CAO VO) hoe dan ook behoren tot de rechtsrelatie.
Tip
Kijk ook eens in de Re-integratiegids-VO: het digitale hulpmiddel waarin u makkelijk en snel kunt opzoeken wat u kan en/of moet doen in het geval van ziekte, arbeidsongeschiktheid, ontslag en werkloosheid.