Werknemers die een hulpbehoevende ouder of een chronisch ziek kind verzorgen, zien dat als iets vanzelfsprekends. Het ‘overkomt’ je en je kunt er eigenlijk niet voor kiezen om te stoppen. Vaak noemen zij zichzelf dan ook geen mantelzorger. Maar de emotionele betrokkenheid, de druk van het altijd paraat moeten staan en de tijd die het kost, kan de combinatie met het dagelijks werk moeilijk maken en tot uitval leiden. Daarom is het belangrijk dat werknemers die mantelzorg verlenen dit bespreekbaar maken met hun leidinggevende.
Groeiende groep mantelzorgers
Steeds meer medewerkers combineren mantelzorg met hun werk. Ook in het voortgezet onderwijs vervult een aanzienlijk aantal medewerkers de rol van mantelzorger, vooral in de leeftijdsgroep van 50 tot 65 jaar, waarbij vrouwen oververtegenwoordigd zijn. En dit aantal zal de komende jaren door de toenemende vergrijzing en ontgroening nog verder stijgen.
Gevolgen van mantelzorg voor het werk
Veel mantelzorgers delen hun situatie niet op het werk, omdat zij zichzelf niet als zodanig zien en het als privé ervaren; hierdoor weet 44% van de leidinggevenden niet dat er mantelzorgers in hun team zitten. Toch is het belangrijk voor leidinggevenden om op de hoogte te zijn, omdat mantelzorgers een groot risico lopen overbelast te raken door de zorg die 24/7 doorgaat. Stress, vermoeidheid, concentratieproblemen en afname van sociale interactie op het werk zijn herkenbare symptomen.
Belang van flexibiliteit en begrip
Mantelzorg kun je niet stoppen of uitzetten. Daardoor zijn medewerkers er soms ook op het werk nog mee bezig, bijvoorbeeld als ze moeten bellen met een arts, een zorgwinkel of de gemeente om iets te regelen of aan te vragen. Hoe zorg je als mantelzorger voor een goede werk-privé-balans? Leidinggevenden en mantelzorgers zelf spelen een belangrijke rol. Het begint met open communicatie en het (tijdig) bespreken van de mantelzorgsituatie. Een luisterend oor bieden is al van onschatbare waarde. Leidinggevenden kunnen het verschil maken door begrip en handvatten te bieden die de medewerker meer regie geven over hun situatie en de combinatie van werk en mantelzorg makkelijker maken.
Flexibiliteit in werktijden of de inzet van verlofregelingen kunnen een groot verschil maken. In de CAO VO zijn regelingen opgenomen met betrekking tot zorgverlof en wellicht zijn er ook nog andere (interne) ondersteuningsmogelijkheden vanuit de school, zoals bijvoorbeeld bedrijfsmaatschappelijk werk of de arbodienst.
Meer weten?
Voion heeft een Gesprekswijzer bij ingrijpende levensgebeurtenissen ontwikkeld om leidinggevenden te ondersteunen bij gesprekken over o.a. mantelzorg. Dit helpt de balans tussen werk en zorg te verbeteren.
Informatie, handreikingen en verwijzingen naar informatieve websites over mantelzorg vindt u in het kennisdossier mantelzorg >>