Historisch
In de afgelopen vijf jaar is het aantal leerlingen landelijk gestegen met zo’n 2 procent. In die periode is met name in de grote steden en omliggende gebieden het aantal leerlingen gegroeid. In Gelderland-Zuid is het aantal leerlingen met ruim 3 procent gegroeid.
Prognose
Verwacht wordt dat het aantal leerlingen in de komende vijf jaar met ongeveer 4 procent zal dalen in Nederland. Alleen in de grote steden en omliggende gebieden groeit het aantal leerlingen naar verwachting komende jaren nog. In de meeste andere regio’s van Nederland zal het aantal leerlingen naar verwachting komende jaren afnemen. Ook in Gelderland-Zuid verwachten we een daling van bijna 7 procent. Lees meer over de bijzonderheden van deze leerlingenprognose>>
Historische ontwikkeling leraren
Landelijk is het aantal leraren in de periode 2019-2023 toegenomen met 2,3 procent. In Rivierenland en Nijmegen is het aantal leraren eveneens toegenomen met 10 en 1,6 procent. In Achterhoek en IJssel en Rijn is in de periode 2019 – 2023 echter sprake van een daling. Met name in de Achterhoek is een sterke daling te zien. Deze bedraagt 8,2 procent.
Prognose werkgelegenheid leraren en directeuren
De vraag naar leraren en directeuren, oftewel de werkgelegenheid, geeft aan hoeveel behoefte er is aan leraren en directeuren. Doordat het aantal leerlingen de komende jaren naar verwachting landelijk zal afnemen, wordt verwacht dat de landelijke werkgelegenheid eveneens afneemt. Ook in Gelderland-Zuid wordt een afname verwacht. De grootste werkgelegenheid wordt verwacht in Rijk van Nijmegen met 1307 fte en de minste werkgelegenheid in Rivierenland met 664 fte in 2029. De sterkste daling in werkgelegenheid over de periode 2024 – 2029 wordt verwacht in de Achterhoek (-7,1 procent).
Prognose onvervulde werkgelegenheid leraren en directeuren
De onvervulde werkgelegenheid is de werkgelegenheid die resteert na instroom. Met andere woorden, dit is het aantal fte waarvan wordt verwacht dat deze niet kunnen worden ingevuld. Zonder beleidsingrijpen staat het voortgezet onderwijs in 2029 landelijk een tekort van ruim 2880 fte aan leraren en directeuren te wachten. In de regio Gelderland-Zuid wordt in totaal een tekort verwacht van 176 fte in 2029. De grootste tekorten worden verwacht in de regio’s Rijk van Nijmegen (50 fte) en Midden-Gelderland (46 fte) in 2029.
Prognose relatieve onvervulde werkgelegenheid leraren en directeuren
De relatieve onvervulde werkgelegenheid is de onvervulde werkgelegenheid ten opzichte van de werkgelegenheid. Dit geeft een indicatie van de omvang van de tekortenproblematiek in de regio. Landelijk groeit het tekort aan leraren en directeuren, en ook in de regio Gelderland-Zuid neemt het tekort de komende jaren toe. De grootste relatieve tekorten worden verwacht in Rivierenland. De verwachting is dat daar in 2029 6,3 procent van de werkgelegenheid niet vervuld kan worden. Landelijk ligt dit percentage op bijna 5 procent.
Prognose onvervulde werkgelegenheid leraren per vak
In de regio Gelderland-Zuid wordt in totaal een tekort verwacht van 176 fte in 2029. Dit tekort concentreert zich rondom specifieke vakken. Landelijk worden de grootste tekorten verwacht in de taal- en bètavakken. In regio Gelderland-Zuid worden de grootste tekorten verwacht in Nederlands, wiskunde, Duits, Frans en natuurkunde.
Landelijk wordt bijna 86 procent van de lessen gegeven door een bevoegde leraar. Vanwege het lerarentekort is er niet altijd een bevoegde leraar beschikbaar. Wanneer het niet mogelijk is om een bevoegde leraar voor de klas te zetten, kan het zijn dat er lessen worden gegeven door iemand zonder de juiste bevoegdheid. Als de persoon die voor de klas staat onbevoegd is, kan het zijn dat deze wel benoembaar is op grond van een uitzonderingspositie, bijvoorbeeld onderbevoegd, zij-instromer of omscholer die de opleiding nog niet heeft afgerond. In Rivierenland wordt 82,6 procent van de lessen gegeven door een bevoegde leraar, in het Rijk van Nijmegen 89,2 procent, in Midden-Gelderland 89,4 procent en in de Achterhoek 87,5 procent.
Personeel naar leeftijd
Ook de uitstroom van personeel is in grote mate van invloed op de vraag naar onderwijspersoneel. De leeftijdsopbouw van het personeel geeft een indicatie van de verwachte uitstroom naar pensioen. Landelijk is ongeveer 26 procent van het personeel jonger dan 35 jaar en ongeveer 27 procent 55 jaar of ouder. In de regio Gelderland-Zuid zijn gemiddeld evenveel jongere onderwijsmedewerkers en meer oudere leraren.
Personeel naar aanstellingsomvang
Het aandeel personeel met een contract kleiner dan 0,8 fte varieert in de verschillende arbeidsmarktregio’s tussen de 19 en 33 procent. In sommige regio’s werkt het personeel dus gemiddeld meer uren dan in andere regio’s. In de regio Gelderland Zuid werkt een relatief klein deel van het personeel voltijds, namelijk 69 procent.
Personeel naar functie
De samenstelling van het personeel is onderverdeeld in vier functiegroepen. Dit zegt iets over de manier waarop het onderwijs is georganiseerd. Het aandeel leraren varieert in de verschillende arbeidsmarktregio’s tussen de 64 en 83 procent en het aandeel onderwijsondersteunend personeel tussen de 16 en 34 procent. Het aandeel directieleden fluctueert tussen 1 en 5 procent. Gelderland Zuid kent relatief dus een erg hoog aandeel onderwijsondersteunend personeel tegenover een laag aandeel directieleden en leraren.
Achterhoek
Aalten, Berkelland, Bronckhorst, Doetinchem, Montferland, Oost Gelre, Oude IJsselstreek, Winterswijk
Midden-Gelderland
Arnhem, Doesburg, Duiven, Lingewaard, Overbetuwe, Rheden, Rozendaal, Westervoort, Zevenaar
Rivierenland
Buren, Culemborg, Maasdriel, Neder-Betuwe, Tiel, West Betuwe, West Maas en Waal, Zaltbommel
Rijk van Nijmegen
Berg en Dal, Beuningen, Druten, Heumen, Mook en Middelaar, Nijmegen, Wijchen
Bekijk hier de regionale arbeidsmarktramingen voor deze regio die in opdracht van het ministerie van OCW zijn opgesteld door Centerdata. Alle regionale rapporten zijn te vinden via mirrorpedia.nl/regiorapporten.
Wilt u ook inzicht in de personeelsontwikkeling op regionaal-, bestuurs-, school-, vestigings- of teamniveau voor de komende jaren? Ga dan aan de slag met het Scenariomodel-VO. Het instrument zet leerlingenprognoses op basis van cijfers van DUO, het CBS en het Planbureau voor de leefomgeving af tegen uw geanonimiseerde personeelsgegevens. Zo wordt per vak en/of functie duidelijk of er in de toekomst sprake zal zijn van over- of ondercapaciteit. Ook kunnen scholen gezamenlijk en/of op regionaal niveau een strategische personeelsplanning maken.
Advies
De adviseurs van Voion ondersteunen regio's in het voortgezet onderwijs met de aanpak van het lerarentekort. Ze organiseren landelijke en regionale kennisdelingsbijeenkomsten en ondersteunen bij het uitwisselen van ervaringen in en tussen de regio’s.
Disclaimer
De informatie op deze pagina is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. Niettemin aanvaardt Voion geen aansprakelijkheid voor eventueel voorkomende onjuistheden.