Burn-outklachten onder jonge werknemers

Betreft: Onderzoek gericht op het verkrijgen van inzicht in trends van burn-outklachten onder jonge werknemers sinds 2015.
In opdracht van: Directie Gezond & Veilig werken, ministerie van SZW.
Uitgevoerd door: TNO
Datum: 2023

TNO heeft in opdracht van het ministerie van SZW onderzoek gedaan naar het verkrijgen van inzicht in de trends van burn-outklachten onder jonge werknemers sinds 2015.

In 2022 gaf 1 op de 4 werknemers in de leeftijd van 18 tot en met 34 jaar aan burn-outklachten te ervaren. Uit cijfers van de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA) van TNO en het CBS blijkt bovendien dat de ernst van ervaren burn-outklachten onder jonge werkenden, die veel klachten hebben, toeneemt. Het aandeel van verzuim door werkgerelateerde psychische klachten stijgt ook. Vooral in de zorg en onderwijs is het aantal klachten en het verzuim met psychische klachten hoog.

Aanpak

1. Secundaire analyses op de NEA data naar burn-outklachten onder jonge werknemers. Het betreft een beschrijvend onderzoek naar de trends, kenmerken en risicogroepen.
2. Kwalitatief onderzoek in de vorm van focusgroepen om de achterliggende oorzaken van burn-outklachten te kunnen duiden.

Conclusies uit 1

• Sinds 2015 stijgt het aandeel jonge werkenden dat burn-outklachten boven de cut-off ervaart. De mate van burn-outklachten neemt vooral toe onder jonge werkenden met veel klachten. Bij jongeren met weinig klachten blijft de mate van burn-outklachten relatief stabiel.
• Het aantal werkgerelateerde verzuimdagen, en aandeel van werkgerelateerde psychische klachten in verzuim is onder jonge werknemers met burn-outklachten boven de cut-off hoog, en lijkt te stijgen. Het aandeel verzuim t.g.v. werkgerelateerde psychische klachten onder jongeren met relatief weinig burn-outklachten blijft daarentegen stabiel.
• Onder jonge werknemers hebben vrouwen en hoogopgeleiden over het algemeen meer burn-outklachten. De grootste stijging in het aandeel van werkgerelateerde psychische klachten in verzuim wordt dan ook gezien onder hoogopgeleide jonge vrouwen.
• Met name binnen de sectoren zorg en onderwijs worden de laatste jaren steeds minder mensen met weinig burn-outklachten gezien. Het aandeel van werkgerelateerde psychische klachten in verzuim is in deze sectoren dan ook consistent hoog. Sinds 2017 scoort zelfs 25% van alle jonge werknemers in het onderwijs boven de cut-off voor burn-outklachten.

Conclusies uit 2

• De top 3 oorzaken van stress onder jonge werknemers zijn volgens de hoog opgeleide deelnemers aan de focus-groepen: prestatiedruk, sociale druk en onzekerheden in het leven.
• Hoog opgeleide jongeren ervaren veel druk om te presteren, vanuit de maatschappij, het werk en op sociaal vlak. Het gevoel altijd alles goed moeten doen, het constant bereikbaar moeten zijn, zorgtaken, en de combinatie van werk en gezinsleven geven veel stress.
• Sociale media zoals Instagram en LinkedIn versterken het gevoel niet goed genoeg te zijn. Het verwijderen van sociale media leidt onder een aantal deelnemers tot een afname van ervaren stress.
• De jongeren die aan de focus-groepen hebben deelgenomen ervaren toenemende onzekerheden in werk en woonsituatie. Dit belemmert hun vervolgstappen in het leven. Gecombineerd met de aanhoudende maatschappelijke crises geeft dit een pessimistisch toekomstperspectief.

Lees het volledige onderzoek >>