Betreft: Verkennend onderzoek naar de factoren die van invloed zijn op deeltijdwerken
Door: Voion
Datum: december 2022
Voion heeft vanuit het Innovatielab onderzocht welke (gedrags)factoren van invloed zijn op de omvang van de werkweek van onderwijzend personeel. Ook is onderzoek gedaan naar de effectiviteit en knelpunten van een initiatief om de deeltijdfactor te verhogen van Het Potentieel Pakken bij Lucas Onderwijs (primair onderwijs). De uitkomsten van dit onderzoek geven handvatten voor pilots in het voortgezet onderwijs.
Voor dit onderzoek is deskresearch uitgevoerd en is een pilot in het primair onderwijs van Het Potentieel Pakken (HPP) bij Lucas Onderwijs onderzocht.
Hoofdvragen:
- Welke (gedrags)factoren zijn van invloed op de duur van de werkweek van onderwijsgevend personeel?
- cultureel-maatschappelijke factoren (sociale normen): zoals opvattingen over verdeling van zorgtaken en werk, kinderopvang, carrière, inkomen, vrije tijd en deeltijdwerken;
- organisatorische factoren: zoals werkdruk, werkplezier, werk-privé balans, personeelsbeleid en gesprekken over de deeltijdfactor;
- landelijk beleid en institutionele factoren: zoals financiële prikkels in de vorm van kinderbijslag, vergoedingen voor kinderopvang en BSO en verlof;
- levensfase afhankelijke factoren: zoals opstarten van de loopbaan, fase van gezinsvorming, mantelzorgtaken, afbouwen richting pensioen.
- Welke initiatieven rondom het verhogen van de deeltijdfactor zijn er binnen het voortgezet onderwijs en andere sectoren?
In deze verkenning zijn geen concrete voorbeelden binnen het voortgezet onderwijs gevonden. Daarom focussen we ons op de ontwikkelde activiteiten van Het Potentieel Pakken (HPP) bij Lucas Onderwijs (primair onderwijs).
- Wat zijn de opbrengsten van deze initiatieven?
- Volgens HPP heeft 25 procent van de deelnemende leraren die in deeltijd werken zijn uren uitgebreid;
- Gedurende de pilot is het gesprek over de deeltijdfactor verbreed naar de duurzame inzetbaarheid van de medewerkers;
- De pilot heeft mogelijk een effect op de organisatiecultuur;
- Expliciet met mensen in gesprek gaan geeft meer informatie over maatwerkoplossingen, hoewel die niet altijd te bieden zijn.
- Welke knelpunten en randvoorwaarden spelen een rol in het verhogen van de deeltijdfactor?
Knelpunten:
- Er zijn signalen dat de werkdruk en overbelasting kan oplopen als werkenden hun uren uitbreiden;
- Deelname aan de pilot leverde aanvankelijk voor de schoolleiders een flinke tijdsinvestering op; om dit te verlichten is een projectleider vanuit school aangesteld die als aanspreekpunt fungeerde.
- Schoolleider moet mandaat hebben om ondersteuning en faciliteiten aan leraren te bieden en contracten aan te passen;
- Deelnemende scholen wilden zich naast leraren ook op onderwijsondersteunend personeel richten.
De uitkomsten van deze verkenning geven handvatten voor pilots in het voortgezet onderwijs:
- Laat de gesprekken over de deeltijdfactor onderdeel zijn van duurzame inzetbaarheid;
- Bied maatwerk en wees flexibel;
- Houd rekening met de tijdsinvestering die vanuit de scholen gevraagd wordt;
- Faciliteer schooldirecteuren;
- Sta open voor mogelijkheden om de pilot naast leraren te richten op andere doelgroepen.
Bekijk de gesprekstool die gemaakt is op basis van de uitkomsten van het onderzoek.