Betreft: onderzoek naar het effect van een tijdelijke meeruren-bonus in het primair onderwijs
Door: ResearchNed
In opdracht van: ministerie van OCW
Datum: april 2023
Een van de mogelijke oplossingen voor de personeelstekorten in het onderwijs is dat huidige en aankomende leraren/docenten meer uren per week gaan werken; in het onderwijs wordt relatief veel in deeltijd gewerkt. Het kabinet wil daarom meer uren werken stimuleren. Dat kan bijvoorbeeld met financiële prikkels (bonussen). Er zijn verschillende vormen denkbaar voor de inrichting van een bonus.
Hoofdvraag in dit onderzoek is of bonussen een effectieve en doelmatige manier zijn om leraren/docenten meer uren te laten werken. Ruim 11.000 leraren/docenten in het primair, voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs zijn gevraagd of ze – zonder en met aanvullende prikkels - meer uren willen werken.
Uitkomsten
Gelet op de gemeten effecten kunnen bonussen zeker daaraan bijdragen. Daartegenover staan mogelijk hoge kosten en dat effecten voor een belangrijk deel tijdelijk kunnen zijn. Ook blijkt dat de andere onderzochte arbeidsvoorwaarden (andere taken dan lestaken, afstemmen werk op privé en gratis kinderopvang) ook een substantieel effect kunnen hebben en een alternatief of aanvulling kunnen zijn.
Uit het onderzoek blijken ook andere mogelijkheden om meer uren werken te stimuleren. Simpelweg vaker het gesprek voeren tussen leidinggevende en leraar over meer uren werken, kan mogelijk ook leiden tot meer afspraken met leraren over meer uren werken. Een gericht gesprek waarin wordt besproken onder welke omstandigheden die leraren meer zouden kunnen en willen werken, is dan nuttig.
Het is ook zinvol om zo’n gesprek zo nodig vaker te voeren met leraren die aangeven minder uren te willen gaan werken. Die groep is ongeveer dubbel zo groot als de groep die op een gegeven moment meer uren gaat werken. De leraren die minder willen gaan werken, kunnen mogelijk met de beschreven aanvullende arbeidsvoorwaarden zoals een andere taakinvulling en het kunnen afstemmen van werk en privé, bewogen worden om niet minder uren te gaan werken.
Uit dit onderzoek blijkt ook dat leraren in een grote deeltijdaanstelling even vaak als leraren met een kleine deeltijdaanstelling na (financiële) prikkels meer zouden willen werken. Als de school dus wat te ‘bieden’ heeft, kan het ook interessant zijn om te spreken met leraren in een grote deeltijdaanstelling.
Bekijk ook:
