Betreft: Een inventarisatie van eerdere projecten en maatregelen ter vermindering van lerarentekorten in het po, vo en mbo
In opdracht van: Ministerie OCW
Uitgevoerd door: CAOP
Datum rapport: februari 2017
De onderwijsarbeidsmarkt kent een oplopende spanning tussen vraag en aanbod van personeel. Verwacht wordt dat het primair onderwijs binnen afzienbare termijn te maken krijgt met tekorten aan voldoende gekwalificeerd personeel. Ook nu al zijn er tekorten, in de zin van langer openstaande en moeilijk vervulbare vacatures, die de organisatie van het onderwijs in de scholen onder druk zetten. In het primair onderwijs (po) concentreren de problemen zich in de Randstad, in het voortgezet onderwijs (vo) en het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) vooral in de tekortvakken. Tegen deze achtergrond heeft de Tweede Kamer de regering verzocht om een plan van aanpak voor het voorkomen van tekorten in het po, vo en mbo (motie Grashoff/Ypma). De OCW-bewindslieden hebben dit plan van aanpak toegezegd.
Om bij de invulling van het plan van aanpak lerarentekort zoveel mogelijk gebruik te maken van eerdere ervaringen en inzichten om het lerarentekort aan te pakken, heeft het ministerie van OCW het CAOP verzocht te inventariseren welke maatregelen en projecten er in het verleden zijn uitgevoerd en wat de relevantie hiervan is voor de invulling van het huidige plan van aanpak.
In deze inventarisatie wordt beknopt de actuele en verwachte situatie op de onderwijsarbeidsmarkt geschetst en teruggeblikt op de ontwikkelingen in de afgelopen jaren. Vervolgens krijgt u een overzicht van projecten en maatregelen die eerder zijn uitgevoerd om lerarentekorten aan te pakken. De focus ligt op projecten en maatregelen waarvan een evaluatie beschikbaar is. Aangezien effectevaluaties van onderwijsarbeidsmarktbeleid zeldzaam zijn, is op pragmatische gronden ook gekeken naar (kwalitatieve) procesevaluaties. Tevens is een quickscan uitgevoerd van internationale literatuur over aanpak van lerarentekorten.
De selectie van projecten en maatregelen is mede tot stand gekomen door brainstormsessies binnen het CAOP en bij het ministerie van OCW. Daarnaast heeft prof. dr. Frank Cörvers (hoogleraar onderwijsarbeidsmarkt) een bijdrage geleverd. Gelet op de beschikbare tijd, heeft men zich beperkt tot maatregelen en projecten die in de afgelopen tien tot vijftien jaar zijn uitgevoerd, niet met de intentie volledig te zijn, maar wel om zo breed mogelijk kansrijke beleidsopties in beeld te krijgen. Door de korte doorlooptijd die beschikbaar was, is de analyse beperkt van karakter.