Betreft: Onderzoek naar de arbeidssituatie van werknemers
Uitgevoerd door: TNO en CBS in samenwerking met het ministerie van SZW
Datum: mei 2024
De NEA - Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden - is een van de grootste periodieke onderzoeken naar de arbeidssituatie van werknemers in Nederland. De reguliere NEA doet verslag van de bevindingen over alle sectoren in Nederland. De NEA informeert onder andere naar (tevredenheid over) de kwaliteit van de arbeid. Ook worden vragen gesteld over gezondheid, employability, mobiliteit en doorwerkleeftijd.
Fysieke arbeidsbelasting
In 2023 deed 37% van alle werknemers fysiek belastend werk. Zij moesten regelmatig veel kracht zetten, werkten in een ongemakkelijke houding, maakten veel herhalende bewegingen of werkten met trillend gereedschap of trillende voertuigen. In het onderwijs (15%) was de fysieke belasting het laagst.
Psychosociale Arbeidsbelasting
Bijna 1 op de 10 werknemers (8,7%) had in 2023 emotioneel zwaar werk. De emotionele belasting (16%) en het aandeel werknemers met stressvol werk (high strain jobs) (23%) is hoog in het onderwijs en scoort net iets lager dan de zorg. In 2023 gaf 38% van de werknemers aan dat er (aanvullende) maatregelen nodig zijn ten aanzien van werkdruk en werkstress. Dit is minder dan de jaren daarvoor, toen het, met uitzondering van het coronajaar 2020, zo’n 41% was. Evenals in voorgaande jaren is er vooral in de zorg en het onderwijs behoefte aan maatregelen.
Omgangsvormen
Van alle werknemers was 10% van mening dat er (extra) maatregelen nodig zijn tegen het ongewenst gedrag door klanten. Daarnaast wenste 7,3% (extra) maatregelen tegen ongewenst gedrag door collega’s of leidinggevenden. In de sectoren zorg en onderwijs waren werknemers vaker van mening dat er extra maatregelen nodig zijn.
Veranderingen in het werk
Vooral in het onderwijs is er veel variatie in het werk, volgens 81% van de werknemers was dat vaak of altijd het geval.
Sector (voortgezet) onderwijs
Sinds 2018 laat het ministerie van OCW de steekproef voor het po en vo uitbreiden zodat een representatief beeld van deze sub-sectoren gegeven kan worden. Momenteel zijn de ‘NEA 2023 Tabellen sector onderwijs’ nog niet beschikbaar. Daarin worden de resultaten van de vo-sector afgezet tegen andere (onderwijs)sectoren. Bekijk de gegevens van het voortgezet onderwijs, gebaseerd op de gegevens van de NEA 2022 >>
