Betreft: rapport nieuwe doelgroepen voor het leraarschap in het voortgezet onderwijs
In opdracht van: Voion
Uitgevoerd door: Devorah van den Berg, Ruud van der Aa
Datum publicatie: juni 2018
Met het oog op het voorspelde lerarentekort heeft Voion verkend hoe onderwijsassistenten, leerlingen, leraren in overschotvakken en hbo- en wo-studenten die geen lerarenopleiding volgen kunnen worden geënthousiasmeerd voor het leraarschap en in het onderwijs kunnen worden ingezet. Wat levert de inzet op voor zowel de doelgroepen zelf, de leraren als de betreffende scholen? In vier brochures en een overall rapport laat Voion zien wat de mogelijkheden zijn van deze doelgroepen.
De brochures zijn gebaseerd op het rapport ‘Nieuwe doelgroepen voor het leraarschap in het voortgezet onderwijs’. In de brochures en het rapport worden de resultaten van literatuuronderzoek en een aantal praktijkvoorbeelden beschreven. De besproken initiatieven geven interessante inzichten over de personeelsvoorziening en het interesseren van nieuwe doelgroepen voor het beroep van leraar. Met deze publicaties wil Voion scholen inspireren en hun concrete suggesties geven om via andere wegen te kunnen (blijven) voorzien in kwalitatief goed onderwijs. In welke mate de onderzochte initiatieven kunnen bijdragen aan beperking van de lerarentekorten kan op basis van de beschikbare informatie niet worden bepaald.
Inzet van onderwijsassistenten
Onderwijsassistenten kunnen op scholen in het voortgezet onderwijs op uiteenlopende manieren worden ingezet. Vaak gaat het om administratieve, ondersteunende en organisatorische taken. Scholen kunnen hun onderwijs ook anders organiseren, bijvoorbeeld rondom leerpleinen en daarbij gebruikmaken van onderwijsassistenten. Een deel van de taken van leraren wordt daarbij overgedragen aan onderwijsassistenten, zodat leraren zich meer kunnen richten op hun primaire taken. Opbrengsten hiervan zijn:
Hbo- en wo-studenten die geen lerarenopleiding volgen
Studenten van hogescholen en universiteiten kunnen naast hun studie, als bijbaan, taken verrichten voor specifieke vakken op het vmbo, havo en vwo. Hiervoor zijn diverse initiatieven opgezet, zoals Persoonlijke Assistenten van de Leraar (PAL) en de Educatieve CoAssistent (ECA), samengevat zijn de opbrengsten hiervan als volgt:
Leraren met een bevoegdheid in een overschotvak
Werkzoekenden met een bevoegdheid in een overschotvak of leraren die breder inzetbaar willen zijn, kunnen een extra bevoegdheid halen in een tekortvak middels een omscholingstraject. De voordelen van een dergelijke omscholingstrajecten:
Leerlingen
Leerlingen kunnen binnen scholen ingezet worden als bijvoorbeeld tutor of mentor om medeleerlingen te begeleiden of zelf lessen te verzorgen onder leiding van een (bevoegde) leraar. Het inzetten van leerlingen in het onderwijsproces heeft vaak niet primair tot doel om leerlingen te enthousiasmeren voor het beroep van leraar. De redenen zijn meestal onderwijsinhoudelijk van aard. Opbrengsten:
