Rechtstreekse route naar het leraarschap Informatica

Betreft: Verkennend onderzoek naar het draagvlak voor een nieuwe rechtstreekse route naar het leraarschap Informatica.
In opdracht van: ministerie van OCW
Uitgevoerd door: Dialogic Innovatie & Interactie
Datum: februari 2023

Het vervullen van vacatures voor leraren Informatica is een grote uitdaging. De onvervulde vraag ligt bij Informatica nu al op 22,6% en zal in 2032 op 61,4% liggen. Het hoogst van alle vakken. Om het huidige en toekomstige tekort aan Informaticaleraren te bestrijden heeft Dialogic voor het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap onderzocht of er onder de lerarenopleidingen draagvlak is voor een rechtstreekse route naar het leraarschap Informatica. Zie hier een overzicht van de huidige situatie en de beoogde toevoeging:

Bron: Ministerie van OCW, directie Voortgezet Onderwijs

Draagvlak voor rechtstreekse route
In gesprekken met de lerarenopleidingen is naar voren gekomen dat het draagvlak voor een rechtstreekse route naar het eerstegraads docentschap Informatica voor de bovenbouw van het havo/vwo via de hbo-lerarenopleidingen niet groot is. Het gaat dan in het bijzonder om het draagvlak voor de beoogde tweedegraads lerarenopleiding Informatica aan het hbo. Er wordt namelijk verwacht dat er onvoldoende instroom zal zijn voor een dergelijke tweedegraads lerarenopleiding en dat de voorgenomen tweedegraads lerarenopleiding ook niet aansluit bij de beoogde doelgroep van havo- en vwo-scholieren. Wel kwam naar voren dat er draagvlak is voor het tweede deel van de route, namelijk de eerstegraads lerarenopleiding Informatica aan het hbo.

Mogelijke alternatieven
In het onderzoek zijn ook alternatieve oplossingen naar voren gekomen die zouden kunnen leiden tot meer eerstegraads bevoegde informaticaleraren:

• Er zou een generieke eerstegraads lerarenopleiding in de Bètawetenschappen met een Informaticatrack opgezet kunnen worden.
• Verkennen hoe het toelatingsbeleid vanuit de lerarenopleidingen voor het aantonen van de vakinhoud ruimer kan worden ingericht.
• Er zou gekeken kunnen worden naar het verruimen van de kaders voor Zij-instroom in het beroep-traject. In dit traject kunnen kandidaten nu met maatwerk een eerstegraads bevoegdheid Informatica halen.
• Door toelatingseisen voor dit traject te verruimen zou in potentie een grotere doelgroep aangesproken kunnen worden.

In dit onderzoek is ook gekeken naar alternatieve mogelijkheden voor het behalen van een tweedegraads bevoegdheid Informatica. Er zijn drie mogelijkheden:

1. Het aanbieden van de kopopleiding binnen de minor- en profileringsruimte voor alle HBO-ICT studenten.
2. Het toevoegen van uitstroomprofiel Informatica, gericht op het havo en vwo, aan de lerarenopleiding Leraar Technisch Beroepsonderwijs en aan de lerarenopleiding Mens en Technologie.
3. Er zou overwogen kunnen worden om de tweedegraads lerarenopleiding ‘Digitale Geletterdheid’ als profiel toe te voegen aan bestaande lerarenopleidingen.

Mogelijke vervolgstappen
Hogescholen, universiteiten en OCW moeten verder met elkaar in gesprek over het leraarschap Informatica. De urgentie wordt gevoeld om het probleem aan te pakken  en er zijn verschillende ideeën om het probleem op te lossen. Cruciaal is in ieder geval om de doelgroep te betrekken bij de vervolgstappen. Waarom kiezen studenten op dit moment niet voor een (eerstegraads) lerarenopleiding Informatica en aan welke routes heeft men behoefte?