Hoe draagt samenwerking bij aan de aanpak van het personeelstekort in het onderwijs? Om kennisdeling tussen RAP-regio's te bevorderen, organiseerden het Arbeidsmarktplatform PO, Voion en SOM op 9 juni het online kennisevent ‘Voldoende én goed personeel door regionale samenwerking’. Een inspirerende bijeenkomst met interactieve deelsessies en interessante lezingen. Benieuwd naar de uitkomsten? Lees hier in vier highlights de terugblik op het online event.
Tijdens de bijeenkomst gaven Patrick Kenis, hoogleraar Public Governance aan de Tilburg University, en Louis Spaninks, directeur van CA-ICT, korte lezingen over de aanpak van het personeelstekort en het belang van duurzame samenwerking. En gingen de deelnemers uiteen in interactieve deelsessies. Wat waren de vier highlights van deze bijeenkomst?
Patrick Kenis nam ons mee in het erkennen en herkennen van het belang van organisatienetwerken. Het personeelstekort kun je namelijk niet alleen oplossen. We hebben in Nederland veel sturingsnetwerken die allerlei belangen vertegenwoordigen, maar zij nemen nog onvoldoende gezamenlijke verantwoordelijkheid. Patrick benadrukte dat je bij het oplossen van complexe vraagstukken niet vanuit het eigen belang moet denken, maar vanuit het belang van het organisatienetwerk. Dat vraagt om een andere aanpak en om andere rollen, denk aan uitvoering, besluitvorming en governance. Hierbij zijn duidelijke doelstellingen essentieel. Daarnaast ging Patrick in op de vraag in welke mate de samenwerking in de RAP-regio’s leidt tot acties voor de aanpak van het personeelstekort. In de regionale aanpak worden goede stappen gezet. De betrokkenheid van besturen bij de regionale aanpak is nog wel afhankelijk van de mate waarin zij de urgentie ervaren van het personeelstekort.
Bekijk via YouTube de presentatie van Patrick Kenis.
Louis Spaninks vertelde tijdens zijn lezing wat de ICT-branche doet aan personeelstekorten en het belang van regionale samenwerking hierin. Veel organisaties kijken van binnen naar buiten, in plaats van andersom. Louis liet zien dat het juist belangrijk is om meer naar buiten te kijken. Dan maak je verbinding en zorg je voor dwarsverbanden in plaats van dat je kijkt naar wat nodig is. Zoek de verbinding in en tussen de regio’s en open de deuren, zodat je laat zien hoe mooi en aantrekkelijk werken in het onderwijs is. Stop met spreken over tekorten en andere problemen, maar laat zien hoe leuk het vak is. Zet hier de doelgroep zelf voor in. Daarnaast is het ook belangrijk om andere onderwijsvormen te stimuleren, zoals hybride docentschap, en om schotten te doorbreken.
Bekijk via YouTube de presentatie van Louis Spaninks.
Tijdens de bijeenkomst gingen we ook uiteen in deelsessies. Zo gingen bestuurders uit het po en vo live met elkaar in gesprek over de rol van HRM in het behoud van voldoende en goed gekwalificeerd personeel. Hieruit kwam naar voren dat het belangrijk is dat nieuwe medewerkers zich welkom voelen en dat je als school continu het gesprek met personeel moet blijven voeren over ontwikkelmogelijkheden. Daarnaast werd besproken dat samenwerking op het gebied van personeelswerving voor verbetering vatbaar is. ‘Dit zit nog niet voldoende in het DNA van organisaties.’ Het loslaten van de concurrentiegedachte en een nieuwe gezamenlijke vorm van autonomie zoeken, vraagt een ander vertrekpunt. Binnen de RAP worden hier stappen in gezet. HR-medewerkers zoeken elkaar steeds meer op.
In een andere deelsessie gingen bestuurders uit het po en vo met elkaar in gesprek over regionale samenwerking en de begeleiding van nieuw personeel. Er werd genoemd dat de schoolleider hierbij een grote rol speelt en dat goede begeleiding uitstroom kan voorkomen. Koppel bijvoorbeeld zij-instromers aan ervaren leraren om hen te ontlasten: een win-win situatie. Ook een aantrekkelijke werkomgeving en het verbeteren van het imago van het onderwijs werden genoemd als belangrijke punten.
Naast de inhoudelijke bijdragen van Louis Spaninks en Patrick Kenis, bespraken we ook de uitkomsten van twee verkenningen. Hans Schwartz, beleidsadviseur van zowel het Arbeidsmarktplatform PO als Voion en SOM, nam ons mee in de uitkomsten van beide verkenningen: één verkenning naar de werking van regionale loketten en één naar samenwerkingsverbanden tussen de RAP-regio’s en andere regionale samenwerkingsverbanden. Bij beide verkenningen zijn succesfactoren en aandachtspunten in beeld gebracht en ‘lessons learned’ beschreven. Binnenkort worden deze uitkomsten gepubliceerd op de website van Voion.
Bekijk via YouTube de presentatie van Hans Schwartz.
In de twee deelsessies werd door aanwezigen hier nader over gesproken.
Kees van der Velden van RAP PO Leiden en VO Leiden Duin en Bollenstreek lichtte toe dat in zijn regio het po en vo andere behoeften hebben als het gaat om de aanpak van personeelstekort. Zo is het loket in het po meer gericht op het werven voor allerlei vacatures, terwijl het loket in het vo gericht is op tekortvakken. Hierdoor organiseren de loketten andere activiteiten. Het po-loket houdt zich voornamelijk bezig met intake en plaatsing. Op deze manier ontzorgen zij scholen en helpen ze geïnteresseerden verder bij de oriëntatie. Het vo-loket is juist actief betrokken, heeft persoonlijk contact en is duidelijk naar kandidaten over kansen in het onderwijs.
Een belangrijke uitkomst van de verkenning naar samenwerkingsverbanden in de regio is dat samen opleiden de norm zou moeten zijn. Hier kunnen goede regionale afspraken voor gemaakt worden. Scholen die nog geen opleidingsschool zijn kunnen zich bijvoorbeeld aansluiten bij een samenwerkingsverband of een gezamenlijke aanvraag indienen. De samenwerking tussen de RAP en opleidingsscholen gaat goed, maar is niet overal even makkelijk. Aandacht voor het verder verduurzamen van de samenwerking blijft nodig. Daarnaast is ook genoemd dat er binnen de samenwerkingsverbanden veel versnippering is. Daarom denken zij nu na over anders organiseren, buitenschools leren en teamleren. Ook lopen verschillende subsidiestromen en samenwerkingen naast elkaar, terwijl het elkaar juist zou kunnen versterken. Landelijk zou er meer verbinding moeten zijn en zouden randvoorwaarden verbeterd kunnen worden.
Wil je meer weten over de presentaties die tijdens het kennisevent Voldoende en goed personeel door regionale samenwerking zijn gegeven? Kijk dan de hele sessie terug:
Heeft u nog vragen of behoefte aan ondersteuning vanuit de diverse thema’s van het Arbeidsmarktplatform PO, Voion of SOM of de verdere uitrol van de Regionale Aanpak Personeelstekorten? Neem dan contact op met het Arbeidsmarktplatform PO info@arbeidsmarktplatformpo.nl voor po, Voion info@voion.nl voor vo en SOM info@sommbo.nl voor mbo.