“Je hoeft niet tegenover leerlingen te zitten om echt iets voor hen te betekenen”
Yolanda Klomp startte in het onderwijs als stagiair onderwijsassistent mbo SPW en is nu bovenschoolse teamcoördinator, specialist onderwijsondersteuningen en directielid van het samenwerkingsverband Nieuwe Waterweg Noord.
Na het mbo volgde Yolanda Klomp de studie hbo pedagogiek en startte ze als begin 20-er in het onderwijs als gedragswetenschapper. “Ik had geen ervaring als docent en geen universitaire titel, een vrij unieke positie als gedragswetenschapper in het onderwijs. Bij diagnostiek of onderzoek kreeg ik begeleiding van een collega en later heb ik tijdens mijn werk de universitaire studie orthopedagogiek gevolgd.” Yolanda is nu orthopedagoog en teamleider en zit binnen het samenwerkingsverband Nieuwe Waterweg Noord in de directie. Ze heeft eerst in het voortgezet speciaal onderwijs (vso) gewerkt, waar ze ook betrokken was bij het managementteam. “Dat doen niet veel orthopedagogen, maar ik bemoei me nu eenmaal graag met van alles.”
Passend en inclusief onderwijs
Als orthopedagoog helpt Yolanda leerlingen die helemaal vastlopen bij de middelbare scholen die verbonden zijn aan het samenwerkingsverband en ze geeft de leerlingen en scholen ondersteuningsadvies. “Ik werk veel samen met zorg- of ondersteuningscoördinatoren en teamleiders maar ook met docenten en mentoren. We kijken in het kader van passend en inclusief onderwijs naar de mogelijkheden die er zijn voor deze leerlingen. We onderzoeken bijvoorbeeld of de leerling met zware ondersteuning in het reguliere onderwijs kan blijven of dat een andere vorm van onderwijs nodig is. Die weg begeleid ik ook als orthopedagoog. We geven een ondersteuningsadvies en ondersteunen scholen bij het schrijven van een ontwikkelingsperspectief-plan, zo hoop ik de scholen en de jongeren te helpen, vaak jongeren die anders buiten de boot zouden vallen.”
Veel schoolgemeenschappen hebben tegenwoordig bovenbestuurlijk een eigen psycholoog of orthopedagoog in dienst, vertelt Yolanda. “In het speciaal onderwijs werken deze specialisten bijna altijd binnen de school, dat heb ik ook 13 jaar gedaan. Andere scholen huren parttime een orthopedagoog in om leerlingen met bijvoorbeeld dyslexie of leerproblematiek te begeleiden. Ons samenwerkingsverband heeft besloten om bovenschools specialisten in dienst te nemen. Dit gebeurt steeds meer, omdat de ondersteuningsvragen complexer worden. En in de wet is vastgelegd dat je in het kader van passend onderwijs alles op alles moet zetten om leerlingen binnen het schoolsysteem te behouden.”
Hart voor de leerling
De meeste studenten van mbo SPW gaan naar de pabo maar Yolanda had zo’n waardevolle ervaring opgedaan tijdens haar stage in het speciaal onderwijs dat ze voor pedagogiek koos. “Ik liep stage op een MLK/LOM school in een Utrechtse achterstandswijk en raakte onder de indruk van het milieu waarin veel van deze leerlingen opgroeiden en de invloed die de thuisomgeving heeft. Ik wilde graag iets voor hen betekenen en pedagogiek leek daar de juiste weg voor. Dat gevoel om iets voor anderen te betekenen, zit gewoon in mij. Dat deed ik al in bijbanen en door vrijwilligerswerk tijdens mijn studies. Na mijn hbo-studie werkte ik eerst op een school van Horizon jeugdzorg en speciaal onderwijs en later bij een vso-school van stichting BOOR, de koepel van 75 scholen in Rotterdam. Daar ben ik de masterstudie gaan volgen omdat mijn leidinggevende mij vroeg om de orthopedagoog te vervangen tijdens haar zwangerschapsverlof. Mijn leidinggevende vroeg dat aan mij zonder dat ik de juiste papieren had, dus hij durfde wel buiten de kaders te denken. Ik denk omdat ik me ook wel liet gelden tijdens mijn werk, ik schreef niet alleen een rapport maar had ook wel een duidelijke visie hoe een school dat plan uit kon voeren, met hart voor de leerling en in samenwerking met het docententeam. Want dat is mijn drijfveer: plannen ontwikkelen en in actie komen om het voor de leerling beter te maken. Later vroeg men mij ook om verder te groeien als schooldirecteur maar ik wilde me toen niet bezighouden met financiën of personeelsbeleid, ik ben liever meer op inhoud en met de leerling bezig.”
Omdat Yolanda niet verder door kon groeien bij BOOR, solliciteerde ze eerst bij het samenwerkingsverband in Rotterdam, Koers VO, en na een aantal jaren bij het SWV Nieuwe Waterweg Noord op een vacature voor orthopedagoog/psycholoog. “Deze baan bood mij de mogelijkheid om op de scholen en met de leerlingen te blijven werken. Na een paar jaar ben ik tevens teamleider geworden en ik heb nu ook veel verantwoordelijkheden in het jaarplan van het samenwerkingsverband. Het werk met de leerlingen op een school spreekt me nog steeds enorm aan, maar ik vind het ook een uitdaging om bovenschools bijvoorbeeld een traject voor hoogbegaafde leerlingen op te zetten. Ik mag veel creëren en heb veel uitdagingen, ik kan praktijkervaring aan beleid en projecten koppelen, zonder daarvoor altijd tegenover de leerlingen te hoeven zitten.”
Jarenlang dezelfde functie?
Yolanda heeft nu het gevoel dat ze goed op haar plek zit. “Ik ben steeds doorgegroeid omdat ik mezelf laat gelden, ik heb een duidelijke visie op zaken, denk graag out of the box en in mogelijkheden en pak van alles met passie aan. Misschien wil ik mijn managementkwaliteiten nog verder ontwikkelen want ik heb nu wel met financiering van projecten en personeel te maken. Ik ben vrij rusteloos, dus dit pad past goed bij mij. Maar vaak zie ik orthopedagogen die jarenlang, soms wel 20 jaar, bij dezelfde school werken. Ze hebben misschien wel ambities op bestuurlijk niveau maar zetten dat niet door of krijgen de ruimte daar niet voor. Veel stoppen zelfs als de groei in loonschalen ophoudt en zoeken hun heil buiten het onderwijs. Toch kun je best je rol pakken, bijvoorbeeld door vergaderingen voor te zitten, gericht adviezen te geven op basis van data in plaats van alleen vragen stellen en de directie actief te (blijven) benaderen. Die aanpak moet wel bij je passen, er zijn genoeg orthopedagogen die graag dichtbij de leerlingen willen blijven werken en dat is ook heel waardevol.”
